جنگ اقتصادی امریکای علیه افغانستان،”جنایتی بشردوستانه “است

گاردین/لری الیوت،مترجم:اکبرگنجی

دولت جو بایدن در آمریکا در پاسخ به تحقیر نظامیان این کشور در افغانستان توسط طالبان، سیاست زمین سوخته را در پیش گرفته که در حقیقت برای ایجاد حداکثر خسارت اقتصادی طراحی شده است. این در حالی است که افغانستان پیش از این نیز یکی از فقیرترین کشورهای جهان بود.

مسدود کردن دارایی‌های دولتی افغانستان به معنای تهدید اعمال تحریم علیه بانک‌ها یا دیگر شرکت‌هایی است که در حال تجارت با افغانستان هستند. این امر به معنای توقف پرداخت‌ها از طریق صندوق بازسازی افغانستان است که تحت نظر بانک جهانی فعالیت می‌کند. این کار یعنی کمک‌های اضطراری صندوق بین‌المللی پول برای مقابله با ویروس کووید-۱۹ در اختیار افغانستان قرار نخواهد گرفت. بدیهی بود که عقب‌نشینی از کمک‌های مالی خارج از کشور به افغانستان – که تقریبا نیمی از تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۰ را شامل می‌شد- تاثیر فاجعه‌باری در پی خواهد داشت که همین طور هم شد.

در حالی که تجارت غیرقانونی تریاک در افغانستان قوی است اما سایر بخش‌های اقتصادی سقوط کرده‌اند. به طور میانگین شرکت‌ها ۶۰ درصد از کارگران خود را اخراج کرده‌اند. قیمت مواد غذایی تا ۴۰ درصد افزایش یافته و بیش از نیمی از جمعیت افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. این در حالی است که نرخ فقر در این کشور به حدود ۹۰ درصد رسیده است. صندوق بین‌المللی حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) تخمین زده که بیش از یک میلیون کودک افغانستانی در معرض خطر مرگ به دلیل آثار ناشی از سوء تغذیه یا بیماری‌های مرتبط با آن هستند.

آمارها تصویر کاملی از افرادی را که ناامید از بدست آوردن غذا هستند نشان نمی‌دهد زیرا برخی از خانواده‌ها، دختران خردسال خود را در ازای پول به ازدواج افراد دیگر در می‌آورند یا برخی دیگر اعضای بدن خود را می‌فروشند. واضح است که آمریکا و متحدان اروپایی آن به جای هدف قراردادن طالبان، مجازات دسته‌جمعی را علیه مردم افغانستان اعمال می‌کنند. این در حالی است که گرسنگی کودکان و تعطیلی مدارس به دلیل پرداخت نکردن حقوق معلمان از ارزش‌های غربی دفاع نمی‌کند. واشنگتن با شکست در جنگ، اکنون صلح را از دست داده است.

براین اساس، بخشی از کمک‌های بشردوستانه از طریق آژانس‌های وابسته به سازمان ملل متحد و برخی از نهادهای خیریه به افغانستان می‌رسد اما این کمک‌ها برای باز نگه داشتن مدارس و حقوق کارکنان بخش دولتی قبل از آنکه طالبان بر این کشور مسلط شود، هزینه می‌شد. تخمین دقیق از میزان کمک‌های کوتاه مدت ارائه شده دشوار است زیرا شرایط آنقدر آشفته است که نمی توان گفت که آیا پول نقدی که با هواپیما به افغانستان منتقل می‌شود واقعاً در جایی که مورد نیاز است مصرف می‌شود یا نه. با این حال احتمالا چیزی حدود ۱۰ درصد از ۸.۵ میلیارد دلار (۶.۲ میلیارد پوند) کمک‌های خارجی که قبل از تسلط طالبان بر افغانستان به این کشور اعطا می‌شد، در حال حاضر به افغانستان می‌رسد.

اقتصاد افغانستان دچار نابسامانی شده زیرا آمریکایی‌ها تصمیم به ایجاد آن گرفتند. کوچکترین شواهد و مدارکی در دست نیست که فقیر ساختن مردم افغانستان باعث نزدیک‌تر شدن تغییر رژیم در این کشور خواهد شد. کاری که آمریکایی‌ها در حقیقت در حال انجام آن هستند تضمین بیکاری و فقر گسترده است؛ این موضوع شرایط را برای گسترش تروریسم و افزایش زمینه مهاجرت فراهم می‌کند.

بایدن یک مشکل مشخص دارد. وجهه خوبی ندارد که آمریکا بعد از ۲ دهه از اشغال افغانستان و از دست دادن جان بسیاری از آمریکایی‌ها، این جنگ را به این شکل به پایان برساند. حتی اگر دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ در آمریکا پیروز شده بود، بازهم همین سیاست را دنبال می‌کرد هرچند که این موضوع باعث سروصداهای بیشتری می‌شد.

در ماه دسامبر سال ۲۰۲۱، بانک جهانی نگران وضعیت روبه وخامت در افغانستان بود و ۲۸۰ میلیون دلار از منابع صندوق بازسازی افغانستان را در اختیار یونیسف و برنامه جهانی غذا قرار داد. اما با این حال هیچ‌گونه نرمش واقعی در اعمال تحریم‌ها نیست. قدرت بانک جهانی در دست سهامدارانش قرار دارد و صندوق بین‌المللی پول نیز توسط جامعه بین‌المللی هدایت می‌شود. در واقع هر دو نهاد از وزارت خزانه‌داری و امور خارجه آمریکا دستور می‌گیرند و به ابزار سیاست خارجی این کشور تبدیل شده‌اند.

در نهایت موارد زیر در افغانستان رخ خواهد داد. ذخایر ارزی این کشور توسط آمریکا مسدود خواهد شد. با کاهش تحریم‌ها، یک طبقه زیر اقتصاد افغانستان به وجود خواهد آمد که می‌توان کمک‌های غیرانسانی را از آن طریق به این کشور ارائه کرد. بانک مرکزی افغانستان اجازه خواهد یافت تا وارد مذاکراتی با صندوق بین‌المللی پول به منظور بررسی بسته نجات اقتصادی مشروط شود. بانک جهانی نیز بار دیگر برنامه‌های خود را پیگیری خواهد کرد تا از هدر رفت دستاوردهای توسعه انسانی در این کشور که در ۲ دهه گذشته تامین مالی آن را برعهده داشته، جلوگیری کند.

آنچه که آمریکا در افغانستان در حال انجام آن است، جنایتی بشردوستانه است و کسانی که می‌دانند چه اتفاقی در حال رخ دادن است ولی سکوت می‌کنند، تسهیل‌گر این جنایت هستند.