براساس ارزیابی های داخلی پاکستان،اسلام آباد مجبور شد تا تلاش های دیپلماتیک خود را به هدف اینکه جامعه بین المللی به خصوص کشورهای غربی کشور جنگ زده افغانستان را به حالت خود رها نکنند دست به کار شد تا هم این کشور وارد چرخه ای جدیدی از روابط بین المللی شود و هم اشتباهات گذشته تکرار نشود.
منابع رسمی آشنا با ارزیابی داخلی به اکسپرس تریبون گفتند که پاکستان واقعاً نگران است که رهبران جهان به زودی افغانستان را فراموش کرده و این کشور را به تنهایی ترک کنند.
6 تا 12 ماه آینده برای افغانستان بسیار حیاتی تلقی می شود، زیرا این نه تنها پایداری رژیم طالبان را تعیین می کند، بلکه همچنین تعیین می کند که جامعه بین المللی تا چه اندازه به تعهد خود مبنی بر حفظ تعامل با کابل عمل می کند.
یک دیپلمات غربی نیز ارزیابی پاکستان را به اشتراک گذاشت که جهان به ویژه ایالات متحده ممکن است علاقه خود را به افغانستان از دست بدهد.
یک منبع که به وضعیت افغانستان می پردازد فاش کرد: «به دلیل این ترس ها است که پاکستان تلاش می کند تا اشتباهات گذشته تکرار نشود».
پاکستان بیم آن دارد که اگر جهان یک بار دیگر افغانستان را رها کند، این کشور به چرخه دیگری از بی ثباتی فرو خواهد رفت و گروه های تروریستی را تشویق می کند تا دوباره سازماندهی شوند و تهدیدی را نه تنها برای منطقه بلکه فراتر از آن ایجاد خواهند کرد.
یکی دیگر از مقامات هشدار داد که کشورهای همسایه از جمله پاکستان بار موج جدید پناهجویان افغان را متحمل خواهد شد و افزود که کشورهای همسایه دیگر توانایی مقابله با هجوم بیشتر پناهجویان را ندارند.
این مقام گفته است: «این مشکل پناهندگان بر اروپا نیز تأثیر خواهد گذاشت. از این رو، پاکستان احساس می کند که برای جلوگیری از سناریوی کابوس وار، همچنان با افغانستان درگیر بماند”.
عمران خان، نخست وزیر پاکستان، در یک رویداد اخیر در اسلام آباد نیز از کابوس ناکامی جهان در جلوگیری از فروپاشی اقتصادی و بحران های بشردوستانه در افغانستان صحبت کرد.
پاکستان به ویژه از ایالات متحده خواسته است که دارایی های خارجی افغانستان را آزاد کند. ایالات متحده 9.5 میلیارد دلار از بانک مرکزی افغانستان را پس از تسلط طالبان بر کابل و افغانستان توقیف کرده است.
قطر، دیگر گفتگوی کلیدی برای افغانستان، چین، روسیه و ایران نیز از دسترسی طالبان افغانستان به دارایی های خارجی این کشور حمایت می کنند.
هنگامی که پاکستان میزبان نشست فوق العاده وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی (OIC) در 19 دسامبر باشد، این یکی از موضوعات اصلی دستور کار خواهد بود. این دومین نشست فوق العاده شورای وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی در مورد افغانستان است.
اولین نشست 41 سال پیش با حمله اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان برگزار شد. اما اهمیت نشست آتی OIC را می توان از این واقعیت ارزیابی کرد که اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل و همچنین آلمان، جاپان و نمایندگان مؤسسات مالی بین المللی دعوت شده اند.
یک مقام وزارت خارجه گفت که پاکستان “پاسخ خوبی” از سوی کشورها برای نشست OIC دریافت می کند.
پاکستان امیدوار است که گردهمایی OIC به جامعه جهانی کمک کند تا وخامت اوضاع در افغانستان را درک کند.
با این حال، اسلام آباد می ترسد که ایالات متحده، یک بازیگر اصلی، اشتهای کمی برای هزینه های بیشتر در افغانستان داشته باشد یا اصلا اشتها نداشته باشد. به همین ترتیب، کشورهایی مانند چین و روسیه محتاط هستند و احساس می کنند که هیچ مسئولیتی در پاکسازی آشفتگی هایی که ایالات متحده در افغانستان پشت سر گذاشته است ندارند.
با توجه به این سناریو، پاکستان با کشورهای نفت خیز خلیج فارس برای کمک های مالی احتمالی همکاری می کند. به همین دلیل بود که عربستان سعودی بار دیگر در کانون توجه افغانستان قرار گرفت. ریاض تا کنون نقش کمی یا هیچ نقشی در تلاش‌های صلح افغانستان نداشته است زیرا قطر آن بخش را در دست گرفته است.
اما این عربستان سعودی بود که ایده نشست OIC را مطرح کرد. همچنین عربستان سعودی دفتر دیپلماتیک خود را در کابل بازگشایی کرد. گفته می شود که پاکستان نقش کلیدی در بازگرداندن عربستان سعودی در امور افغانستان داشته است.
پاکستان احساس می کند که عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی با هم می توانند کمک های مالی به افغانستان برای حفظ اقتصاد این کشور گسترش دهند.
با تیره شدن روابط عربستان و ایالات متحده، ریاض می ترسد اطلاعات مهمی که ایالات متحده از افغانستان جمع آوری می کند برای پادشاهی در دسترس نباشد. از این رو، به دنبال راه های جایگزین است و یکی از گزینه ها کمک گرفتن از پاکستان برای این منظور است.
این سناریوی در حال توسعه عربستان سعودی را وادار می کند تا با پاکستان در مورد افغانستان همکاری نزدیک داشته باشد.
اما پاکستان همچنان امیدوار است که ایالات متحده افغانستان را رها نکنند زیرا به نفع همه است که این کشور جنگ‌زده کشوری باثبات و از نظر اقتصادی بادوام باقی بماند.
در این زمینه، پاکستان انتظارات زیادی از نشست آتی سازمان همکاری اسلامی دارد