با وجود گذشت سال ها از زمانی که ویروس اچ آی وی شناسایی شده، هنوز پزشکان نتوانستهاند واکسنی برای مقابله با بیماری ایدز تولید کنند، اما چگونه است که واکسن بیماری کووید-۱۹ در مدت زمان نسبت کوتاهی تولید و به بهرهبرداری رسید؟
این موضوع از جمله پرسشهایی است که ذهن بسیاری در جهان را به خود مشغول کرده و حتی بعضی از افراد ضد علم به سراغ تئوریهای توطئه و موضوعاتی از این دست رفتهاند. اما برخلاف تمام این توهمات احتمالا روشنترین پاسخ به این پرسش تفاوتهای این دو ویروس و همچنین حجم سرمایهگذاریهای جهانی که برای کنترل ویروس کرونا انجام شده از مهمترین دلایل به شمار میروند.
اما تنها یکی از ابعاد این موضوع است. محققان معتقدند یکی از اصلیترین دلایل تمایز میان ویروس آچ آی وی و کرونا پیچیدگی عامل بیماری ایدز است.
متخصصان عفونی معتقدند با تولید واکسن برای بیماری کووید-۱۹ امید زیادی برای از بین بردن این ویروس و همچنین جلوگیری هرچه سریعتر از جهشهایی که ممکن است در سویههای این ویروس ایجاد شود، پدید آمده است.
اما در خصوص ویروس اچ آی وی میلیونها مدل ویروس مختلف وجود دارد که قابلیت این را دارد که از نسخه پیشین خود جهش یابد و به شکل دیگری خارج شود. در نتیجه ویروس اچ آی وی تنوع شگفتانگیزی دارد.
اولیور شوارتز رئيس مرکز ایمنی و بخش ویروس شناسی موسسه پاستور در پاریس در این رابطه به خبرگزاری فرانسه میگوید: «اکثر مردم پس از بهبودی از بیماری کووید-۱۹ میتوانند ایمنی لازم را برای مقابله با ویروس کرونا به دست آورند، این در حالیست که چنین وضعیتی در خصوص بیماری ایدز صدق نمیکند. اچ آی وی بسیار راحتتر از کووید جهش میکند و بنابراین تولید آنتی بادی برای مهار این ویروس عملا بسیار دشوار است.»
تعداد انگشتشماری از افراد به طور طبیعی این آنتیبادیها را در معرض به ابتلا به اچ آی وی تولید کنند.
در عین حال پژوهشگران در شرکت مدرنا به دنبال پیگیری همان روش mRNA که در تولید واکسن بیماری کووید مورد استفاده قرار گرفته برای مطالعه و بررسی تولید واکسنی برای ویروس اچ آی وی هستند. پژوهشگران میگویند مطالعاتی که در چند سال گذشته رخ داده رشد بیسابقهای در خصوص سیستم ایمنی بدن حاصل کرده است. اما حتی با وجود این پیشرفتها هم هنوز دشوار است که بتوان از نزدیک بودن تولید یک واکسن برای بیماری ایدز سخن بگوییم.
محققان این بیماری میگویند بودجه چندانی برای درمان این بیماری و همچنین تحقیقات لازم در خصوص تولید واکسن در اختیار آنها قرار داده نمیشود.
نیکلاس منل، مدیر تحقیقاتی موسسه ملی بهداشت و تحقیقات پزشکی فرانسه در این رابطه میگوید: «بسیاری از محققان انگیزه زیادی دارند که در این خصوص تحقیق و مطالعه انجام دهند اما آنها برای این کار به بودجه نیاز دارند. متاسفانه کمبود سرمایهگذاری به شکلی ناامید کننده در این حوزه دیده میشود.»
در غیاب واکسن اقدامات پیشگیرانه همچون روابط جنسی محافظت شده و همچنین سوزنهای تمیز و مواردی از این دست اصلیترین گامهایی است که برای جلوگیری از ابتلا به بیماری ایدز در نظر گرفته شده است. در حال حاضر و طبق آمار رسمی حدود ۳۸ میلیون نفر با ویروس اچ آی وی زندگی میکنند با این حال طی سالهای اخیر پیشرفتهای مهمی در خصوص مبارزه با بیماری ایدز ایجاد شده که به افراد مبتلا اجازه میدهد زندگی طولانیتر و سالمتری داشته باشند